طیف گسترده‌ای از عوامل مختلف وجود دارد که بر عادات بهداشتی افراد مختلف تاثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، باورهای فرهنگی-مذهبی، سطح رشد فردی، عوامل اقتصادی و محدودیت‌های آن، عوامل محیطی از جمله دمای محیط، وضعیت زندگی، وضعیت کلی سلامت و ترجیحات شخصی خاص، از جمله مواردی هستند که بر نیاز فرد به بهداشت فردی و استحمام اثر می‌گذارند. اما گاهی فردی بیمار است و به تنهایی قادر به شستشوی شخصی و حمام رفتن نیست. در این صورت چه باید کرد؟ آیا استحمام بیمار در منزل یک کار تخصصی است؟ پاسخ به این سوال مثبت است! استحمام فرد بیمار می‌تواند کاری تخصصی و حساس باشد و این بستگی به نوع بیماری فرد دارد. اگر شما یا اطرافیان‌تان در این دسته قرار می‌گیرید، حتما تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
استحمام بیمار در منزل (24ساعته)
استحمام بیمار در منزل فقط با یک تماس
تماس با اپراتور
تاثیر عوامل مختلف بر استحمام
فرهنگ‌ها و شیوه‌های فرهنگی مربوط به بهداشت در سراسر جهان متفاوت است. به عنوان مثال، در آمریکای شمالی، ارزش فرهنگی بالایی برای تمیزی، حمام کردن روزانه، بدن بدون بو و عدم وجود موهای زائد در بدن وجود دارد اما در برخی دیگر از فرهنگ‌ها، استحمام دیر به دیر، بوی بد بدن یا موهای زائد ممکن است آزاردهنده نباشند. یا در برخی از فرهنگ‌ها مانند حمام‌های عمومی ایران قدیم، ممکن است حمام کردن جمعی نادرست تلقی نشود، در حالی که فرهنگ‌های دیگر به حفظ حریم خصوصی هنگام حمام کردن اهمیت دهند.
از نظر بهداشتی نیز تفاوت‌های زیست-فرهنگی وجود دارد. برای مثال، بوی بدن در میان آمریکایی‌های آفریقایی تبار و قفقازی‌ها بیشتر و قوی‌تر از بومیان آمریکا و فرهنگ‌های آسیایی است. در مورد استحمام بیماران هم این مولفه‌های فرهنگی می‌تواند اثرات زیادی داشته باشد. برخی از اعمال و اعتقادات مذهبی ممکن است برای بعضی از بیماران تا حدی مهم باشد که نیاز به آیین‌های خاصی برای استحمام آن‌ها داشته باشیم. سن و سطح رشد بیمار هم بر نحوه و تعداد دفعات شستن و حمام کردن او تاثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، شستشوی نوزادان یا سالخوردگان ممکن است با سایر بیماران تفاوت‌هایی داشته باشد. البته محدودیت‌های اقتصادی هم ممکن است فرآیندهای بهداشتی را تغییر دهند، به عنوان مثال، زمانی که بیمار بودجه لازم برای نیازهای بهداشتی اولیه مانند صابون، شامپو، لوسیون و حتی آب گرم را ندارد، این روال تغییر خواهد کرد. سطح انرژی بیمار، سطح شناخت و سطح سلامت کلی او نیز عواملی هستند که می‌توانند به طور مثبت و منفی روی استحمام بیمار در خانه تاثیر بگذارند. به عنوان مثال، بیماران ناتوان ذهنی یا دچار اختلال شناختی (مانند آلزایمر) و یا بیماران بسیار ضعیف یا استراحت مطلق نمی‌توانند مراقبت‌های بهداشتی خود را انجام دهند و حتی ممکن است تحمل نکنند که شخص دیگری اقدامات بهداشتی را برای آن‌ها انجام دهد.
ترجیحات شخصی بیمار از نظر عادات بهداشتی نیز متفاوت است. به عنوان مثال، تعدادی از بیماران ممکن است ترجیح دهند صبح حمام کنند و برخی دیگر ممکن است استحمام قبل از خواب شبانه را ترجیح دهند، برخی از بیماران ممکن است روزانه اصلاح کنند و سایر بیماران شاید 1 یا 2بار در هفته اصلاح صورت یا موهای زائد بدن را کافی بدانند. در هر حال، اگر بیماری با هر یک از شرایط گفته شده در منزل دارید و برای استحمام در منزل دچار سردرگمی شده‌اید، می‌توانید با مرکز خدمات درمانی ثمین تماس بگیرید تا پرستاران آموزش دیده خود را به منزل شما اعزام کنیم.
چه تجهیزاتی برای استحمام بیمار در منزل نیاز دارید؟
برخی از بیماران نمی‌توانند تخت خود را برای استحمام ترک کنند. برای این افراد، حمام کردن روزانه در رختخواب می‌تواند به حفظ سلامت پوست، کنترل بو و افزایش راحتی کمک کند. اگر حرکت دادن بیمار باعث درد او می‌شود، پس از تجویز داروی ضد درد به بیمار، حمام روی تخت را برای او انجام دهید. بیمار را تشویق کنید که تا حد امکان در حمام کردن خود مشارکت داشته باشد. استحمام در تختخواب، زمان مناسبی برای بررسی پوست بیمار از نظر قرمزی و زخم است. هنگام بررسی به چین‌های پوستی و نواحی استخوانی توجه ویژه‌ای داشته باشید. برای این سبک استحمام بیمار در منزل به لوازم زیر نیاز دارید:
- کاسه بزرگ آب گرم
- صابون (صابون معمولی یا بدون آب‌کشی)
- دو دستمال یا اسفنج
- حوله خشک
- لوسیون
- لوازم اصلاح (اگر قصد دارید بیمار را اصلاح کنید)
- شانه یا سایر محصولات مراقبت از مو
- دئودورانت
می‌توانید به جای استفاده از آب و صابون از کیسه‌های پارچه‌ای یک‌بار مصرف حمام که حاوی سورفکتانت بدون شستشو است، استفاده کنید. اگر موهای بیمار را می‌شویید، از شامپوهای خشک یا لگنی که برای شستن مو در رختخواب طراحی شده است، استفاده کنید. این نوع لگن دارای یک لوله در قسمت پایینی است که به شما امکان می‌دهد بستر بیمار را در حین استحمام خشک نگه دارید.
روش استحمام بیمار در منزل و روی تختخواب
هنگام استحمام در تختخواب باید مراحل زیر را رعایت کنید:
- تمام لوازم مورد نیاز را به بالین بیمار بیاورید. برای جلوگیری از فشار آمدن به کمرتان، تخت بیمار را تا ارتفاع مناسب بالا ببرید.
- به بیمار توضیح دهید که قصد دارید او را حمام کنید.
- مطمئن شوید که فقط قسمتی از بدن را که در حال شستن هستید باز می‌کنید. این کار باعث می‌شود که بدن فرد بیش از حد سرد نشود و حریم خصوصی او رعایت شود.
- در حالی که بیمار به پشت دراز کشیده است، با شستن صورتش شروع کنید و به سمت پاهای او حرکت کنید. سپس بیمار را به یک طرف بغلتانید و پشت او را بشویید.
- برای شستن پوست بیمار، ابتدا پوست او را خیس کنید و سپس به آرامی مقدار کمی صابون بمالید.
- از بیمار بپرسید که درجه حرارت مناسب برای او چقدر است.
- اطمینان حاصل کنید که تمام صابون روی تن بیمار را شسته‌اید و سپس تمام سطح پوست از جمله چین و چروک‌های پوست را خشک کنید.
- قبل از پوشاندن ناحیه مورد نظر از لوسیون استفاده کنید.
- برای شستن نواحی خصوصی، آب تازه و گرم را با یک دستمال تمیز به بالین بیمار ببرید.
- گردش خون را با استفاده از آب گرم و نوازش ملایم پوست تحریک کنید.
- در حین استحمام بیمار، تمرینات دامنه حرکتی او را بیشتر کنید. حرکت اندام‌های فوقانی و تحتانی در حین استحمام باعث حفظ عملکرد مفصل می‌شود.
استحمام بیمار در منزل چگونه انجام می‌شود؟
در سال‌های اخیر، علم پزشکی پیشرفت زیادی کرده است و نوآوری‌ها و ابداعات مختلفی در ارائه خدمات درمانی در منزل صورت گرفته است. در گذشته پزشکانی که بیماران را در خانه ویزیت می‌کردند، تجهیزات زیادی نداشتند، اما امروزه بسیاری از تجهیزات پزشکی قابل حمل وجود دارد که پزشکان می‌توانند در هنگام استحمام بیمار در منزل، آن را همراه خود به خانه بیماران ببرند.
در دنیای امروز، امکاناتی فراهم شده است تا تشخیص بیماری‌ها و درمان آن‌ها در خانه بیمار به صورت دقیق انجام شود و برای بسیاری از بیماری‌ها نیاز نباشد که افراد به مراکز درمانی مراجعه کنند. استحمام بیمار در خانه باعث صرفه‌جویی در وقت و هزینه بیمار می‌شود.
مرکز خدمات درمانی ثمین، یکی از مراکز معتبر و خوش‌سابقه است که می‌تواند خدمات استحمام در خانه را به شما ارائه دهد. همکاران پزشک ما، همگی جزء بهترین و باتجربه‌ترین پزشکان هستند و باکیفیت‌ترین خدمات بهداشتی در منزل را برای بیماران در خانه انجام می‌دهند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه و اطلاع از تعرفه استحمام بیمار در منزل با ما تماس بگیرید.
متخصصانی که برای استحمام بیماران به خانه آن‌ها مراجعه می‌کنند، تمام خواسته‌ها و نیازهای بیماران را در نظر می‌گیرند و مناسب‌ترین راه‌حل‌ها را برای آن‌ها تجویز می‌کنند. استحمام بیمار در خانه، می‌تواند یک راهکار ایده‌آل برای درمان بیماران باشد. زیرا وقتی بیماران در خانه و رختخواب خود هستند و پزشک بر بالین آن‌ها حاضر می‌شود، روند بهبودی‌شان سریع‌تر و راحت‌تر طی می‌شود.
نکاتی در مورد حمام بیمار در تختخواب
- اطمینان حاصل کنید که فن یا تهویه مطبوع خاموش است تا بیمار سرما نخورد.
- در صورت نیاز، قبل از شروع استحمام، یک دستگاه ادرار یا تشتک قرار دهید تا اختلال در طول استحمام به حداقل برسد. آب گرم امکان میل به دفع ادرار را تحریک می‌کند.
- آرام باشید و عجله نکنید.
- مطمئن شوید که دمای آب، کم یا زیاد نباشد.
- برای حفظ حریم خصوصی، فقط مناطقی را که باید تمیز شوند، در معرض دید قرار دهید. به عنوان مثال، هنگام شستن پاها، نیمه بالایی بدن را بپوشانید و بالعکس.
- برای کاهش خجالت، در طول استحمام با فرد صحبت کنید.
- با شستن و خشک کردن صورت، سپس گردن و گوش، سپس سینه و بازوها شروع کنید.
- هر دفعه که لازم است آب را عوض کنید.
- با قسمت پایین قفسه سینه، شکم و کناره‌های بدن و سپس ناف و اندام تحتانی ادامه دهید.
- تخت را در زمانی که بیمار را به پهلو چرخانده‌اید، مرتب کنید تا کمر او را تمیز کنید. در صورت لزوم، ملحفه تخت را عوض کنید.
- کشاله ران و ناحیه تناسلی را با پنبه مرطوب بشویید. اگر فرد به اندازه کافی توان و مهارت دارد، باید این کار را خودش برای خودش انجام دهد.
- تمام مناطق را بلافاصله بشویید و خشک کنید. توجه ویژه‌ای به چین‌های پوستی، به ویژه چین‌های زیر سینه‌ها، کشاله ران و بین باسن و بین انگشتان پا داشته باشید.
- حتما فرد را خشک کنید و به یاد داشته باشید که لیف‌ها برای پوست‌های حساس ممکن است بسیار خشن باشند.
- از این فرصت برای ماساژ نواحی تحت فشار با حرکات دایره‌ای محکم برای تقویت گردش خون استفاده کنید.
- از لوسیون پوست استفاده کنید تا پوست نرم و لطیف بماند.
- از مصرف بیش از حد پودر تالک خودداری کنید، زیرا باعث خشکی و خارش پوست و منجر به عفونت پوست می‌شود.
- برای اطمینان از حفظ حریم خصوصی، در را ببندید و پرده‌ها را بکشید.
- اگر فرد دچار تنگی نفس است، در حالی که صاف نشسته و به جلو خم شده است، کمر او را تمیز کنید.
- اطمینان حاصل کنید که ناحیه مقعد به درستی شستشو و خشک شده است.
- در صورت لزوم به فرد کمک کنید لباس بپوشد و موهایش را شانه کند.
- رویه تخت را عوض کنید و تمام تجهیزات مورد نیاز برای مراقبت از دهان و اصلاح صورت (یا آرایش زنانه) را در دسترس قرار دهید. در صورت لزوم به بیمار کمک کنید.
- دست‌های خود را بشویید و پنجره‌هایی را که بسته‌اید، دوباره باز کنید.
- مطمئن شوید که فرد راحت است.
روش استحمام بیمار در حمام
فردی که می‌تواند به دستشویی برود باید تشویق شود که در صورت لزوم با کمک شما حمام معمول خود را انجام دهد. اگر در مورد بردن فرد به حمام شک دارید، ابتدا با پزشک مشورت کنید یا برای استحمام بیمار در منزل با مرکز خدمات درمانی ثمین تماس بگیرید. فرد ممکن است نگران حمام کردن باشد، به خصوص اگر اخیرا تحت عمل جراحی قرار گرفته و زخم داشته باشد. شما می‌توانید با همدردی و درک، به رفع اضطراب او کمک کنید و به او اطمینان دهید که بعد از حمام احساس شادابی خواهد کرد.
نکاتی در مورد استحمام بیمار در حمام
- حمام را گرم نگه دارید تا از سرماخوردگی جلوگیری شود.
- همیشه قبل از حمام کردن، با فرد بررسی کنید که آیا نیاز به رفتن به توالت دارد یا خیر.
- سطح کمک مورد نیاز بیمار را ارزیابی کنید. برخی از افراد ممکن است فقط برای درآوردن لباس، شستن پشت و پاها (ممکن است دسترسی به این نواحی و تمیز کردن آن‌ها برای‌شان سخت باشد)، خشک کردن و پانسمان نیاز به کمک داشته باشند.
- اگر فرد از وان استفاده می‌کند، ابتدا آب سرد را به داخل وان بریزید تا از داغ شدن کف آن جلوگیری شود. این کار به کاهش میزان بخار در حمام کمک می‌کند.
- دمای آب را با آرنج خود تست کنید. آب باید راحت و گرم باشد. با فرد بررسی کنید که آیا دمای آب برای او راحت است یا خیر.
- اگر فرد از دوش استفاده می‌کند و تحرک کمتری دارد، صندلی دوش در اختیار او قرار دهید. این کار ایمنی را افزایش می‌دهد و از خستگی او جلوگیری می‌کند.
- برای کسی که کمی استقلال دارد، مطمئن شوید که لوازم بهداشتی و لباس تمیز در حمام در دسترس است. در صورت لزوم وسایل کمکی شستشو مانند یک برس دسته بلند در اختیار او قرار دهید.
- به فرد توصیه کنید در زمان شستن نواحی خصوصی، به دلایل ایمنی در را از داخل قفل نکند.
- اگر فرد می‌تواند ناحیه مقعد خود را بشوید، دستمال مرطوب یک‌بار مصرف آغشته به آب و صابون به او بدهید و یک کیسه پلاستیکی برای دور انداختن دستمال‌ها در دسترس او قرار دهید.
انواع روش‌های استحمام بیمار در منزل
استحمام بیمار در منزل به سه روش انجام می‌گیرد که شامل حمام کامل در تختخواب، حمام جزئی و حمام در وان یا زیر دوش هستند. استحمام در تختخواب، حمامی است که به طور کامل توسط یک پرستار یا یک تکنسین در تختخواب انجام می‌شود.
استحمام جزئی، حمامی است که در آن بیمار فقط به کمک پرستار یا یکی دیگر از اعضای تیم مراقبت‌های بهداشتی نیاز دارد و خود او قادر به انجام برخی یا بیشتر وظایف حمام هست.
استحمام وان، حمامی است که بیماران معمولا می‌توانند خودشان از آن استفاده کنند، اما ممکن است برای داخل یا خارج شدن از وان یا زیر دوش، به کمک نیاز داشته باشند. بنابراین مهم است که پرسنل پرستاری در دسترس و حاضر باشند و در صورت نیاز به بیمار کمک کنند.
در تمام انواع استحمام، دمای آب باید بررسی شود تا از سالم بودن و حرارت مناسب آن اطمینان حاصل شود. صندلی دوش، صندلی وان، میله‌های دستگیره و تشک دوش نیز برای جلوگیری از حوادث بسیار مهم هستند. بنابراین برای استحمام بهتر بیمار، ابتدا خود را معرفی کنید و روش استحمام را برای فرد مورد نظر توضیح دهید. سپس تخت بیمار را تا ارتفاعی بالا ببرید که از نظر مکانیک بدن راحت و ایمن باشد تا بتوانید در آن کار کنید. اطمینان حاصل کنید که نرده‌های تخت، در جای خود قفل شده است. سپس استحمام را انجام دهید.
مزایای استحمام بیمار در منزل
مزایای شستن بیمار در منزل، علاوه بر رعایت حریم خصوصی و راحتی بیمار، موارد دیگری را هم شامل می‌شود که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- افزایش سلامت قلب
- تنفس راحت
- غوطه‌ور شدن در آب وان، می‌تواند تاثیر خوبی بر ظرفیت ریه‌ها و دریافت اکسیژن داشته باشد.
- مغز و سیستم عصبی در حمام آرام می‌شوند.
- غوطه‌ور شدن در آب می‌تواند درد و التهاب، سطح استرس و اضطراب را در بدن کاهش دهد و خلق و خوی بیمار را بهبود بخشد.
- حمام کردن می‌تواند برای عضلات، مفاصل و استخوان‌های شما مفید باشد.
- شرایطی مانند سندرم خستگی مزمن و برخی از مشکلات باروری و هورمونی را می‌توان با حمام کردن در آب سرد بهبود بخشید.
- حمام کردن در آب گرم می‌تواند سطح سروتونین و احساس شادمانی را افزایش دهد.
مراقبت‌های بعد از حمام بیمار
- پس از پایان حمام، از یک لوسیون بدن بدون عطر برای محافظت از پوست بیمار و جلوگیری از خشک شدن آن استفاده کنید.
- لوسیون را علاوه بر صورت، دست‌ها و پاها در مناطقی که ممکن است عرق کنند، مانند زیر سینه‌ها یا چین‌های گردن و کشاله ران نیز استفاده کنید.
- در صورت نیاز کمی کنار بیمار بنشینید و بلافاصله بعد از استحمام او را ترک نکنید.
- از بیمار در خصوص احساسی که هنگام استحمام داشته، بپرسید و از او بخواهید اگر از موردی رضایت نداشته، به شما بگوید.
- اگر نیاز به تعویض پانسمان است، آن را عوض کنید.
سخن پایانی
در این مقاله درباره نحوه استحمام بیمار در منزل و انواع روش‌ها و نکات ظریف این موضوع صحبت کردیم. اگر نیاز به مراقبت و استحمام عزیزان بیمارتان در منزل دارید، کافی است با مرکز خدمات درمانی ثمین تماس بگیرید تا ما بهترین پرستاران و تکنسین‌های آموزش دیده را به منزل شما اعزام کنیم.
سوالات متداول در مورد استحمام بیمار
مناطق تحت پوشش درخواست استحمام بیمار در منزل در تهران
